İbadetlerde Riya/Gösteriş
Salih amelin şartlarından biri de riyadan uzak, sünnete uygun olmasıdır. İnsanlar görsün diye ibadet eden kimse küçük şirk işlemiştir. Başkaları görsün diye namaz kılan gibi... Yaptığı ibadet boşunadır. Allah Teâlâ şöyle buyuruyor:
Şüphesiz münafıklar Allaha oyun etmeye kalkışıyorlar; halbuki Allah onların oyunlarını başlarına çevirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara gösteriş yaparlar, Allahı da pek az zikrederler. (Nisa:4/142)
Yine, haberi yayılsın ve insanlar onun hakkında konuşsunlar diye bir amel işlerse şirke düşmüştür. Böyle yapan hakkında tehdit vardır ve bu tehdit İbni Abbasın (r.a.) Rasûlullahtan (s.a.v.) rivayet ettiği şu hadiste gelmiştir:
(İnsanlara) duyurmak için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) teşhir eder. Gösteriş için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) rezil eder.[64]
Yaptığı ibadette hem Allah rızasını, hem de insanların görmesini dileyen kimsenin ameli boşa gitmiştir. Allah Teâlâ kudsi hadiste şöyle buyurur:
Ben, kendisine şirk koşulanların şirkten en çok mustağni olanıyım. Kim, bir amel işler de amelinde bana başkasını ortak koşarsa onu ve şirkini bırakırım.[65]
Bir amele Allah için başlayan, sonra kendisine riya/gösteriş yapma düşüncesi gelen bu düşünceyi kötü görür ve aklından çıkarmak için uğraşırsa ameli sahih olur. Şayet onu benimser ve bundan bir rahatsızlık duymazsa ilim ehlinden bir çoğu amelin batıl olduğunu bildirmiştir.[66]
Şüphesiz münafıklar Allaha oyun etmeye kalkışıyorlar; halbuki Allah onların oyunlarını başlarına çevirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara gösteriş yaparlar, Allahı da pek az zikrederler. (Nisa:4/142)
Yine, haberi yayılsın ve insanlar onun hakkında konuşsunlar diye bir amel işlerse şirke düşmüştür. Böyle yapan hakkında tehdit vardır ve bu tehdit İbni Abbasın (r.a.) Rasûlullahtan (s.a.v.) rivayet ettiği şu hadiste gelmiştir:
(İnsanlara) duyurmak için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) teşhir eder. Gösteriş için bir amel işleyeni, Allah (Kıyamet günü insanlar önünde) rezil eder.[64]
Yaptığı ibadette hem Allah rızasını, hem de insanların görmesini dileyen kimsenin ameli boşa gitmiştir. Allah Teâlâ kudsi hadiste şöyle buyurur:
Ben, kendisine şirk koşulanların şirkten en çok mustağni olanıyım. Kim, bir amel işler de amelinde bana başkasını ortak koşarsa onu ve şirkini bırakırım.[65]
Bir amele Allah için başlayan, sonra kendisine riya/gösteriş yapma düşüncesi gelen bu düşünceyi kötü görür ve aklından çıkarmak için uğraşırsa ameli sahih olur. Şayet onu benimser ve bundan bir rahatsızlık duymazsa ilim ehlinden bir çoğu amelin batıl olduğunu bildirmiştir.[66]
HARAM-HELÂL
- Haram; Anlam ve Mâhiyeti
- Haramın Çeşitleri:
- 1) Kesin (Kat'î) Haram:
- 2) Kesin Olmayan (Zannî) Haram:
- Helâl; Anlam ve Mâhiyeti
- Helâl Ölçüsü Koyma Yetkisi:
- Kur'ân-ı Kerim'de Haram ve Helâl
- Hadis-i Şeriflerde Haram ve Helâl
- Yeme İçmeyle ilgili Haramlar Konusunda Bazı Hadis-i Şerifler:
- Dille İşlenilen Haramlarla İlgili Bazı Hadis-i Şerifler:
- Haram-Helâl Konusunda Genel Kurallar/Prensipler
- Yiyecek ve İçeceklerde Haramlar
- Kur'ân-ı Kerim'de Yeme İçme ile İlgili Âyetler:
- Yiyeceklerin Temizinden ve Helâlından Faydalanmak:
- Yiyeceklerin Helâl ve Haramlığı:
- Haram Yiyecekler:
- 1- Kendiliğinden Ölmüş -Murdar- Hayvan (Meyte):
- 2- Akmış Kan:
- 3- Domuz:
- 4- Allah'tan Başkası Adına Kesilenler:
- 5- Meyte Sayılanlar:
- 6- Diğer Kara Hayvanlarından Helâl ve Haram Olanlar:
- 7- Deniz Hayvanları:
- İsraf; Helâlı Haram Eden Ölçüsüzlük ve Taşkınlık
- Haram İçecekler ve Keyif Vericiler (İçkiler Uyuşturucular ve Sigara)
- a- İçki:
- Çoğu Sarhoş Edenin Azı da Haramdır:
- İçki Ticareti:
- Alkollü İlaç ile Tedâvi:
- b- Uyuşturucu Maddeler: