Yaratılıştan güzel olmak, kişinin huyu güzel olmak.



Ayrıca kadınların güzelliğini dile getirmek için de kullanılır. Nitekim Hz. Peygamber bir hadislerinde şöyle buyurmaktadırlar: "Kadın dört şey için nikah edilir; malı için, soyu için, güzelliği (cemali) için ve dini için. Ey mümin sen bunlardan dindar olanla evlenmeye çalış. (Şayet bu tavsiyeye uymazsan) yoksulluğa düşersin. " (Buharî, Nikah, 15; Ebû Davûd, Nikah, 2, 12; Neseî, Nikah, 10, 13; Muvatta', Nikah, 4).



Cemal kelimesi, insanın hoşuna giden, görünce içinde bir ferah ve mutluluk duyduğu şeylerin sıfatı için de kullanılır. Şu ayet-i kerîmedeki cemal kelimesi de bu manayı ifade etmektedir: "(Allah) hayvanları da yarattı. Onlarda sizin için ısınmanızı sağlayan ve daha bir çok yararlar vardır. Ve onlardan bazılarını da yersiniz. Akşamleyin meradan getirdiğiniz, sabahleyin meraya götürdüğünüz zaman onlarda sizin için güzellik de (cemal) vardır. " (en-Nahl, 16/3-6) Yüce Allah burada, hayvanların sabah ve akşam insanlara nasıl güzel göründüğünü anlatarak, karınları tok, memeleri sütle dolu olarak meralardan dönüşleri ve yavruları ile karşılaşıp meleşmeleri; ertesi sabah yeniden yayılmaya giderken koşuşup oynaşmalarının ne kadar zevkli (Elmalılı M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur'an Dili, İstanbul,1979, V, 3087-3088) bir manzara olduğunu canlı bir tablo halinde gözlerde canlandırmaktadır. Yemyeşil ovalardan, canlı, rengârenk, kır çiçeklerinin aralarından süzüle süzüle gelen hayvanlarını gören bir çiftçinin sevinç ve mutluluğunu en veciz ve canlı bir şekilde tasvir ederken, bu güzel tabloyu cemal kelimesi ile anlatmaktadır.



Talat Sakallı