3) Sigara ve Benzeri:
Tütün, 15. Asırdan sonra yeni dünyadan İslâm ülkelerine girmiş, o zamandan beri de İslâm ulemâsı tütünün hükmü üzerinde durmuşlardır.
1- Tütünün mubah olduğunu söyleyenler, zararı olmadığı ve Şârî tarafından men edilmediği deliline dayanmışlardır. Halbuki:
a- Sigaranın zararı, bugün ilmen kesin olarak bilindiği için zararsız denemez.
b- Şârîin men etmediğini söylemek de isabetli değildir. Çünkü Şârî her haramı ismen zikretmemiştir. Hüküm kaynakları yalnız sarîh ve hususî nasslar değildir. Nasslarda geçenlerin haram kılınış sebeplerine (illetlerine) bakılarak yapılan kıyaslar ve diğer istidlâl yolları vardır.
2- Sigara içmek mekruhtur diyenlerin dayanağı, kıyasla sabit bir hükme haram demekten çekinmeleri ve sigaranın zararları hakkında kesin bilgi sahibi olmamalarıdır.
3- Sigara içmek (özellikle tiryakilik) haramdır diyenlerin mesnedi zarar, israf ve nafaka mükellefiyetidir. Zarar: Sigara hem içenin sıhhatine, hem de yanında bulunanların sıhhat ve rahatına zarar vermektedir. Rasul-i Ekrem (s.a.s.): Ne doğrudan ne de karşılık olarak zarar vardır (Ahmed bin Hanbel, Müsned, 5/327; Muvattâ, Akdiye, 31; İbn Mâce, Ahkâm 17) buyurarak zarar vermeyi men etmiştir. Allah Teâlâ da Kendinizi elinizle tehlikeye atmayın... (2/Bakara, 195), kendinizi öldürmeyin... (4/Nisâ, 29) buyurmuştur. Malı faydasız yere harcamak da israftır. Yiyin, için; isrâf etmeyin (7/A'râf, 31) âyeti ile Peygamber (s.a.s) malın boşa harcanmasını yasakladı (Buhâri, Zekât 18; Husûmât 3, İtisâm 3; Müslim, Akdiye 14) hadisi, isrâfı haram kılmaktadır. Nafaka mükellefiyeti: Kocalar, babalar ve muhtaç yakınlarına bakan erkekler, nafaka (onların yiyecek, giyecek, mesken, tedâvi... ihtiyaçlarını temin) ile mükelleftir. Çoluk çocuğunun nafakasından keserek sigaraya para vermek haramdır.
Netice olarak denebilir ki: Bu üç sebepten birisinin gerçekleştiği yer, zaman ve durumda sigara içmek haramdır. Bunlar gerçekleşmez ise mekruhtur. Her iki durumda da sigaranın içilmemesi, terkedilmesi dince gereklidir. Nargile ve enfiye gibi alışkanlıkların hükmü de sigara alışkanlığı gibidir.
Rabbimizin âyetleri ve Peygamberimizin açıklamaları ile belirlenen bütün bu haramlar, şüphesiz, müminlerin sağlığını koruma hikmetine dayanmaktadır. Bu yasaklara uymanın, -hâşâ- Allah'a bir katkısı olmaz, O âlemlerden müstağnîdir, hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Allahın hududuna riâyet edip haram ve helâllere itaat, insana dünya ve âhirette çok şey kazandıracaktır.
Yukarıda açıklanan maddeler dinimizde yasaklandığı gibi, İslâmda kişinin hastalanması ve ölümüne sebep olabilecek zehirli, uyuşturucu ve zarar verici her çeşit maddeleri kullanmak, bunları yemek ve içmek de haram kılınmıştır. Sigara gibi zararları tıbben sâbit olmuş maddeleri kullanmak din açısından mahzurludur. Müminler, dinlerini koruyabilmek için helâllığı ve haramlığı şüpheli olan maddelerden de kaçınmakla yükümlüdürler. Sana şüphe veren şeyi bırak, şüphe vermeyene sarıl! Doğruluk gönül rahatlığı, yalan ise kuşkudur. (Tirmizî, Sıfatul-Kıyâme 22, hadis no: 2637; Nesâî, Eşribe 50, hadis no: 5677; Dârimî, Büyû 2, hadis no: 2535). Muhakkak helâl belli, haram da bellidir. Lâkin aralarında helâle de harama da benzer şüpheli şeyler vardır ki, onları insanların çoğu bilmez. Şüpheli şeylerden kaçınan bir kimse; dinini, ırzını (insanî kıymetini) korumuş olur. Şüpheli şeylere dalan bir kimse, harama düşme tehlikesindedir. O, tıpkı sınır kenarında hayvan otlatan ve nerede ise yasak yerde otlatacak bir çoban gibidir. Bilin ki, her hükümdarın hudûdu vardır; Allahın sınırları ise haramlardır... (Buhârî, İman 45, Büyû 5; Müslim, Müsâkat 107-108; İbn Mâce, Fiten 14, hadis no: 3984; Nesâi, Büyû 2, hadis no: 4431; Tirmizî, Büyû 1, hadis no: 1219; Ebû Dâvud, Büyû 1, hadis no: 3329-3330; İbn Mâce, Fiten 3984)
Doktorların, özellikle mümin ve uzman doktorların, hastaları için sakıncalı görüp yasakladıkları maddelerin hastalar tarafından yenilip içilmesi de haramdır (2/Bakara, 195; 4/Nisâ, 29).
1- Tütünün mubah olduğunu söyleyenler, zararı olmadığı ve Şârî tarafından men edilmediği deliline dayanmışlardır. Halbuki:
a- Sigaranın zararı, bugün ilmen kesin olarak bilindiği için zararsız denemez.
b- Şârîin men etmediğini söylemek de isabetli değildir. Çünkü Şârî her haramı ismen zikretmemiştir. Hüküm kaynakları yalnız sarîh ve hususî nasslar değildir. Nasslarda geçenlerin haram kılınış sebeplerine (illetlerine) bakılarak yapılan kıyaslar ve diğer istidlâl yolları vardır.
2- Sigara içmek mekruhtur diyenlerin dayanağı, kıyasla sabit bir hükme haram demekten çekinmeleri ve sigaranın zararları hakkında kesin bilgi sahibi olmamalarıdır.
3- Sigara içmek (özellikle tiryakilik) haramdır diyenlerin mesnedi zarar, israf ve nafaka mükellefiyetidir. Zarar: Sigara hem içenin sıhhatine, hem de yanında bulunanların sıhhat ve rahatına zarar vermektedir. Rasul-i Ekrem (s.a.s.): Ne doğrudan ne de karşılık olarak zarar vardır (Ahmed bin Hanbel, Müsned, 5/327; Muvattâ, Akdiye, 31; İbn Mâce, Ahkâm 17) buyurarak zarar vermeyi men etmiştir. Allah Teâlâ da Kendinizi elinizle tehlikeye atmayın... (2/Bakara, 195), kendinizi öldürmeyin... (4/Nisâ, 29) buyurmuştur. Malı faydasız yere harcamak da israftır. Yiyin, için; isrâf etmeyin (7/A'râf, 31) âyeti ile Peygamber (s.a.s) malın boşa harcanmasını yasakladı (Buhâri, Zekât 18; Husûmât 3, İtisâm 3; Müslim, Akdiye 14) hadisi, isrâfı haram kılmaktadır. Nafaka mükellefiyeti: Kocalar, babalar ve muhtaç yakınlarına bakan erkekler, nafaka (onların yiyecek, giyecek, mesken, tedâvi... ihtiyaçlarını temin) ile mükelleftir. Çoluk çocuğunun nafakasından keserek sigaraya para vermek haramdır.
Netice olarak denebilir ki: Bu üç sebepten birisinin gerçekleştiği yer, zaman ve durumda sigara içmek haramdır. Bunlar gerçekleşmez ise mekruhtur. Her iki durumda da sigaranın içilmemesi, terkedilmesi dince gereklidir. Nargile ve enfiye gibi alışkanlıkların hükmü de sigara alışkanlığı gibidir.
Rabbimizin âyetleri ve Peygamberimizin açıklamaları ile belirlenen bütün bu haramlar, şüphesiz, müminlerin sağlığını koruma hikmetine dayanmaktadır. Bu yasaklara uymanın, -hâşâ- Allah'a bir katkısı olmaz, O âlemlerden müstağnîdir, hiçbir şeye ihtiyacı yoktur. Allahın hududuna riâyet edip haram ve helâllere itaat, insana dünya ve âhirette çok şey kazandıracaktır.
Yukarıda açıklanan maddeler dinimizde yasaklandığı gibi, İslâmda kişinin hastalanması ve ölümüne sebep olabilecek zehirli, uyuşturucu ve zarar verici her çeşit maddeleri kullanmak, bunları yemek ve içmek de haram kılınmıştır. Sigara gibi zararları tıbben sâbit olmuş maddeleri kullanmak din açısından mahzurludur. Müminler, dinlerini koruyabilmek için helâllığı ve haramlığı şüpheli olan maddelerden de kaçınmakla yükümlüdürler. Sana şüphe veren şeyi bırak, şüphe vermeyene sarıl! Doğruluk gönül rahatlığı, yalan ise kuşkudur. (Tirmizî, Sıfatul-Kıyâme 22, hadis no: 2637; Nesâî, Eşribe 50, hadis no: 5677; Dârimî, Büyû 2, hadis no: 2535). Muhakkak helâl belli, haram da bellidir. Lâkin aralarında helâle de harama da benzer şüpheli şeyler vardır ki, onları insanların çoğu bilmez. Şüpheli şeylerden kaçınan bir kimse; dinini, ırzını (insanî kıymetini) korumuş olur. Şüpheli şeylere dalan bir kimse, harama düşme tehlikesindedir. O, tıpkı sınır kenarında hayvan otlatan ve nerede ise yasak yerde otlatacak bir çoban gibidir. Bilin ki, her hükümdarın hudûdu vardır; Allahın sınırları ise haramlardır... (Buhârî, İman 45, Büyû 5; Müslim, Müsâkat 107-108; İbn Mâce, Fiten 14, hadis no: 3984; Nesâi, Büyû 2, hadis no: 4431; Tirmizî, Büyû 1, hadis no: 1219; Ebû Dâvud, Büyû 1, hadis no: 3329-3330; İbn Mâce, Fiten 3984)
Doktorların, özellikle mümin ve uzman doktorların, hastaları için sakıncalı görüp yasakladıkları maddelerin hastalar tarafından yenilip içilmesi de haramdır (2/Bakara, 195; 4/Nisâ, 29).
İÇKİ VE KUMAR
- Hamr/İçki; Anlam ve Mâhiyeti
- Hamr'ın Haram Kılınması:
- İçkinin Zararları:
- Kur'ân-ı Kerim'de İçkinin Haramlığı ve Yasaklanma Aşaması
- Hadis-i Şeriflerde İçki
- Tarih Boyunca İçki
- İçkinin Zararları
- Alkolün İnsan Vücuduna Etkisi:
- 1) Alkolün Sindirim Sistemine Etkisi:
- 2) Alkolün Dolaşım Sistemine Etkisi:
- 3) Alkolün Sinir Sistemine Etkisi:
- 4) Alkolün Soya Yaptığı Etkiler:
- 5) Alkolün Psikososyal Etkileri:
- Alkolü Bırakmak:
- Uyuşturucu Maddeler
- Yiyecek ve İçeceklerde İslâmî Esaslar
- Yiyeceklerin Temizinden ve Helâlından Faydalanmak:
- Yiyeceklerin Helâl ve Haramlığı:
- Haram İçecekler ve Keyif Vericiler (İçkiler Uyuşturucular ve Sigara)
- 1) İçki:
- Çoğu Sarhoş Edenin Azı da Haramdır:
- İçki Ticareti:
- Alkollü İlaç ile Tedâvi:
- 2) Uyuşturucu Maddeler:
- 3) Sigara ve Benzeri:
- İçki ve Uyuşturucu Madde Yapımı ve Satımı ve Yardımı da Yasaktır:
- Haram Olan Şeyleri Satmak:
- Haram Kazanç Yolları:
- Akıl Emniyeti
- Sarhoşluk